Beleidsdoelen

De doelen van het programma Slimmer met Data zijn bewustwording van de kansen en mogelijkheden die data bieden en het opdoen van kennis en vaardigheden om met data om te gaan. De belangrijkste doelgroep is de beleidsmaker in de domeinen. Het programma zal de maatschappelijke opgaven ondersteunen.  

Het uitvoeringsplan voor Slimmer met Data is in 2021 vastgesteld. Hierin hebben we drie sporen benoemd, namelijk:  
1. Etalageprojecten begeleiden in het data gedreven werken door te leren en te experimenteren. Met deze projecten willen we vervolgens collega’s in de organisatie inspireren en de bewustwording van de voordelen van het data gedreven werken vergroten. 
2. Kennis delen en vergaren;  
3. Verankering van data gedreven werken in onze werkprocessen.  

Een belangrijk onderdeel van de etalageprojecten is het gebruiken van verschillende instrumenten (zoals een vast werkwijze om data-projecten op te starten of om ethische vraagstukken bespreekbaar te maken), het samenwerken in multidisciplinaire teams en het vastleggen en delen van leerpunten en uitdagingen. 

In het uitvoeringsplan 2021-2022 van Slimmer met Data is vastgesteld dat er jaarlijks maximaal vijf etalageprojecten worden opgestart. Dit zijn o.a.:  
-                  De Druktemonitor;  
-                  Trendanalyse Brede Welvaart 
-                  Dataspeeltuin Subsidies; 
-                  Dashboard OV 
-                  Clusteranalyse Energietransitie, waarin de woningvoorraad wordt ingedeeld op basis van hun kenmerken om de woningen te verduurzamen.  
Per etalageproject worden experimenteer- en leervragen geformuleerd.  

Naast de uitvoering van de etalageprojecten is de communicatie hierover zeer belangrijk. Dit doen we onder andere via Datadorp, een evenement voor medewerkers van de provincie Utrecht, waarin collega’s in korte sessies hun data-projecten presenteren om collega’s te inspireren en kennis te delen over wat werkt en wat niet. 

In 2021 is het programma dus gestart met vijf etalageprojecten:  Druktemonitor, Trendanalyse Brede Welvaart, Dataspeeltuin Subsidies, Dashboard OV en Clusteranalyse Woningen Energietransitie. In november heeft de eerste editie van Datadorp plaatsgevonden, waarin collega’s middels inspiratiesessies en workshops geïnspireerd raakten door de mogelijkheden die data bieden. Ook heeft Slimmer met Data verschillende trainingen en informatieve Webinars georganiseerd. Onder andere een Webinar over de ethiek kant van het werken met data (Deugdelijke Datapraktijken, door de Universiteit Utrecht) en over correcte en misleidende weergaven van grafieken (De Perfecte Grafiek, van Michiel Dullaert). 

Deze innovatie experimenten (pilots) uit 2020 zijn in 2021 in samenwerking met andere overheden, onderwijsinstellingen, het bedrijfsleven en stichtingen uitgevoerd. De Universiteit Utrecht (UU), de Hogeschool Utrecht (HU) het RIVM, een aantal gemeentes, ondernemers en (burger)gemeenschappen in de regio (o.a. Utrecht, Amersfoort en Zeist) zijn hierin partner geweest. De pilots zijn uitgevoerd en afgerond in samenwerking met de andere opgaven en programma’s van de provincies (m.n. Gezonde Leefomgeving en Smart Mobility). Een aantal pilots is gepresenteerd in de Data en Kennis Hub (DKH), van het programma Gezonde Leefomgeving.  

Voor het onderdeel Slimme Participatie zijn de volgende pilots uitgevoerd: 
Pilot Globe is een innovatieproject om met mobiele sensoren data over luchtkwaliteit te verzamelen en hieraan de subjectieve ervaring van inwoners te koppelen (‘Ervaart u de lucht hier als schoon?’. De pilot is aan GS lid Gezond Stedelijk Leven en breder in de organisatie gepresenteerd en is in de Data en Kennis Hub (DKH) verder overgenomen 
Pilot Mees is een Innovatieproject om beleving van mensen te verzamelen met mobiele sensoren. Het heeft betrekking op luchtkwaliteit en is uitgevoerd met deelname van gezonde leefomgeving en mobiliteit. De pilot is vervolgd in de DKH en Smart Mobility. 

Voor het onderdeel Taggen en Gamen zijn er geen pilots uitgevoerd. De pilots zijn in 2020 afgerond en overgedragen aan de staande organisatie. De volgende pilots zijn afgerond: 
Met de pilot ‘Utrecht in Vogelvlucht' is met Landschap Erfgoed Utrecht (programma Erfgoed) beeldmateriaal gedigitaliseerd en beschikbaar gesteld aan de gemeenschap en die laten taggen en verrijken, 
Voor de pilot Koude Oorlog is samen met team Cultuur en Erfgoed gewerkt aan crowdsourcing; het met behulp van inwoners foto’s van vliegbasis Soesterberg verzamelen, digitaliseren en delen.  
Voor de pilot ‘Erfgoed gezocht’ is samen met team Cultuur en Erfgoed digitale kaarten, gericht op de grafheuvels, aan publiek beschikbaar gesteld. 

Met het innovatieproject ‘Snuffelfiets/Fietsend Meetnet’ kan je met behulp van  mobiele sensoren over  luchtkwaliteit verzamelen en verwerken. Vanuit het domein Mobiliteit en programma Gezonde Leefomgeving is deze pilot in de provincie Utrecht gehouden. Begin 2021 is er een afsluitend evenement gehouden, waar de gedeputeerde van Gezonde Leefomgeving aanwezig was. 
Deze pilot kwam ook ter bespreking in de Data en Kennis Hub (DKH) vanuit Gezonde Leefomgeving. Video’s van het evenement kan je terug zien via www.provincie-utrecht.nl/snuffelfiets 

Als opvolging van een eerdere bijeenkomst, is eind 2020 een informatiesessie gegeven aan de leden van de Provinciale Staten over de Digitale Routekaart Slimcity 2025. Daarna zijn de Provinciale Staten in 2021 via de Planning- en Controlcyclus regelmatig op de hoogte gehouden over Slimcity 2025.  
De ethische kant van data is ook tijdens de informatiesessie besproken. Hierdoor is een werkgroep met de naam ‘Data en Ethiek’ ontstaan, waar leden van Provinciale Staten, een gedeputeerde en ambtenaren aan deelnamen. Halverwege 2021 is het boekwerk ‘De democratische duiding van data. Een open kijk op data, algoritmen en ethiek vanuit het ‘ midden bestuur' gepubliceerd door De Waag en provincie Utrecht. 
Jaring Hiemstra heeft voor het IPO (Interprovinciaal Overleg) het boek ‘De moderne digitale provincie’ geschreven. Hierin zijn dezelfde vragen uitgelegd die de werkgroep ook heeft. Namelijk over welke rol over digitalisering (en dus ook over data) de provincies innemen. Dit boek is sinds 2021 als uitgangspunt gekozen, wat verder vanuit de lijnorganisatie wordt opgepakt. Ook wordt hierover verslag uitgebracht via de standaard rapportagelijnen.