Inzet op intensivering en verduurzaming bestaande bedrijventerreinen
De ruimte in onze provincie is schaars. Daarom hebben we in 2021 een Statenvoorstel gemaakt waarmee we de Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht (hierna: OMU) extra inzetten voor intensivering en verduurzaming van bestaande bedrijventerreinen. Hiervoor is €30 miljoen beschikbaar (verspreid over een periode van vier jaar). Na instemming van Provinciale Staten in september 2021 zijn we gestart met het voorbereiden van de OMU op deze nieuwe, uitgebreide taak. De eerste onderdelen van dit nieuwe governancemodel zijn in concept klaar en worden in 2022 verder afgerond. Ook hebben we in 2021 een MKBA (Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse) laten maken van intensivering en verduurzaming van werklocaties. Het betreft een verkennende MKBA die op basis van kengetallen een inschatting maakt van de kosten en baten. De belangrijkste uitkomst is dat intensivering en verduurzaming van bestaande werklocaties een hoog maatschappelijk rendement heeft. In combinatie met gedeeltelijke aanleg van nieuwe bedrijventerreinen levert dit meer rendement op dan het uitsluitend ontwikkelen van nieuwe bedrijventerreinen zonder herontwikkeling van verouderde werklocaties.
Kantoorlocaties
Ook kantoorlocaties willen we intensiveren. We zetten in op intensiever gebruik van locaties die naar verwachting in de toekomst ook nog in trek zullen zijn. Daarnaast willen we minder leegstand op diverse minder geschikte locaties. Goede monitoring is nodig om ons beleid en onze acties te bepalen. De kantoormarkt is in beweging. Door Corona en de lockdownmaatregelen zijn meer mensen thuis gaan werken. Veel bedrijven nemen zich nu voor een meer hybridevorm van thuis- en op kantoor werken te introduceren. Daarom hebben we in 2021 een monitor opgesteld met informatie over vraag en aanbod. Afhankelijk van deze informatie gaan we bekijken we of herijking van onze visie op de kantorenmarkt nodig is. In 2011 is door de OMU 11.800m2 kantoorruimte getransformeerd naar woningen.
Vitale binnensteden
De vitaliteit van binnensteden, dorpskernen en winkelcentra staat al jaren onder druk door de toename van online winkelen en het daardoor wegvallen van detailhandel. De coronacrisis heeft dit proces in 2021 versterkt en versneld. Hierdoor kwamen ook horeca en andere functies zoals cultuur, recreatie en toerisme in binnensteden en dorpskeren onder druk te staan. In maart 2021 heeft PS een subsidieregeling vastgesteld om gemeenten te helpen om deze problemen aan te pakken. Deze regeling stimuleert samenwerking tussen ondernemers, vastgoedeigenaren en overheid om samen de (langjarige) vitaliteit van een binnenstad, dorpskern en/ of winkelcentrum aan te pakken. Naast de drie pilots die al in 2020 waren gestart, zijn er in 2021 19 aanvragen van gemeenten binnen gekomen. In januari 2022 worden de subsidies beschikt en worden de acties in gang gezet.
Faciliteren nieuwe werklocaties
Er is ook nieuwe ruimte voor bedrijven en instellingen nodig om het vestigingsklimaat aantrekkelijk te houden. Bij mogelijke nieuwe werklocaties kijken we goed naar een aantal vereisten: goed bereikbaar, nabij knooppunten en voorzieningen. Daarnaast moeten nieuwe werklocaties intensief en duurzaam gebruikt gaan worden. Dit hebben we in 2021 vastgelegd in de (kwantitatieve en kwalitatieve) regionale programmeringsafspraken met gemeenten.
Beoogd resultaat 2021 | Status | Toelichting | |
|---|---|---|---|
Actueel inzicht in de ontwikkeling vraag/aanbod voor voldoende beschikbaarheid in aantal en kwaliteit van werklocaties (bedrijventerreinen, kantoren-, winkellocaties) Dit wordt beoordeeld op basis van een driemaandelijkse monitor. |
| Om actueel inzicht in de vastgoedmarkt te hebben, hebben wij in 2021 een monitor opgesteld. Hierin staat informatie over vraag en aanbod op de markt voor bedrijventerreinen, kantoren en winkellocaties in 2020. In 2022 maken we een actualisatie van deze monitor. De actualisatie zal echter niet driemaandelijks, maar jaarlijks zijn. Driemaandelijks is met de huidige capaciteit en middelen niet haalbaar gebleken. In 2022 maken we ook een geactualiseerde behoefteraming voor bedrijventerreinen en kantoren. | |
Intensiever gebruik van bestaande werklocaties (toename verhouding arbeidsplaatsen/ha-m2.-vvo) |
| In 2021 heeft Provinciale Staten ingestemd met extra inzet van de Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht (OMU) voor intensivering en verduurzaming van bedrijventerreinen. Voor de komende vier jaar is voor dit doel €30 miljoen gereserveerd. Het betreft een flinke intensivering van onze provinciale inzet. De OMU wordt nu ingericht om deze extra werkzaamheden te kunnen uitvoeren. Hiervoor stellen we een nieuw governancemodel voor de OMU op met een juridisch kader, uitgewerkte financiën en een vernieuwd werkproces. Dit betekent dat er op dit punt in 2021 nog geen concrete resultaten te zien zijn. Om beter zicht te krijgen op de maatschappelijke kosten en baten hebben we een analyse (MKBA) laten uitvoeren voor de intensivering en verduurzaming van werklocaties. De uitkomst ondersteunt onze beleidsinzet. Intensivering en verduurzaming in combinatie met gedeeltelijke nieuwe uitleg levert maatschappelijk (financieel) meer op dan de gemaakte kosten. Het kengetal waarmee we intensiever gebruik meten, wordt voor het eerst meegenomen in de vastgoedmonitor over 2021 (verschijning naar verwachting medio 2022). | |
Rapportage van de resultaten van de Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht (OMU), in aantallen geïntensiveerd bedrijventerrein en getransformeerde m2 kantoorruimte |
| In de eerstvolgende rapportage willen we de nieuwe aanpak van de OMU om bestaande bedrijventerreinen intensiever en duurzamer te gaan gebruiken, verwerken. Aangezien de OMU in 2022 start met deze nieuwe activiteiten, zal dat voor het eerst in de rapportage over 2022 zijn. | |
Opdracht en resultaten Koopstromenonderzoek Randstad, samen met de provincies Noord- en Zuid, via Europese aanbesteding |
| We zijn in 2021 gestart met de voorbereiding en uitvoering van het Koopstromenonderzoek. De resultaten zijn volgens planning in februari 2022 beschikbaar. | |
Afgeronde verkenning naar manieren om te verdichten en verduurzamen als regio, samen met gemeenten en met mogelijk extra inzet van de OMU. Dit mondt uit in een voorstel voor financiering |
| In 2021 hebben PS ingestemd met extra inzet van de OMU op intensivering en verduurzaming van bedrijventerreinen. Daarnaast is in 2021 de eerste cyclus regionaal programmeren vastgesteld. In de regionale programmering is in overleg met de verschillende gemeenten inzichtelijk gemaakt waar de kansen voor verdichting en verduurzaming liggen per bedrijventerrein. Ook is met pilots aangegeven waar de inzet van de OMU kan plaatsvinden. Zie ook programma 1. | |
De vitaliteit van de binnensteden is versterkt |
| In 2021 zijn we gestart met een subsidieregeling waarin gemeenten samen met partijen in de binnenstad kunnen werken aan de vitaliteit van binnensteden, dorpskernen en winkelcentra. Door de coronamaatregelen was de urgentie van deze regeling extra groot. Inmiddels hebben 19 van de 23 gemeenten die een aanvraag konden indienen dat in 2021 gedaan. Omdat de daadwerkelijke beschikkingen in januari 2022 volgen, is dit niet in de jaarrekening 2021 terug te vinden. De concrete resultaten worden in de loop van 2022, maar vooral in 2023 inzichtelijk. De drie overige gemeenten hebben een pilot doorlopen, waarvoor ze in 2020 subsidie hebben ontvangen. Resultaten van die pilots worden in de loop van 2022 inzichtelijk. | |
