Een groot deel van de energievraag in de provincie Utrecht heeft betrekking op warmte in de gebouwde omgeving. Met betrekking tot aardwarmte is in 2021 in het kader van het SCAN-programma aanzienlijke voortgang geboekt. De seismische metingen zijn afgerond, verwerkt en geanalyseerd. Dit heeft geleid tot een potentiekaart die inzicht geeft in het thermisch vermogen van de diepe ondergrond in de provincie. Op basis van deze kaart zijn er zes kansrijke gebieden geïdentificeerd (regio Mijdrecht, stad Amersfoort, Zeist en omgeving, Utrecht Lage Weide, Veenendaal en Soest). De komende jaren zullen we in samenwerking met (lokale) belanghebbenden de haalbaarheid van aardwarmte in deze gebieden verder onderzoeken.
Op projectniveau heeft projectontwikkelaar Warmtebron Utrecht aangegeven de werkzaamheden bij Nieuwegein (LEAN, diepe geothermie) deels en bij Utrecht-Oost (GOUD, ultradiepe geothermie) te beëindigen. Er wordt verkend in hoeverre minder diepe geothermie voor deze locatie kansrijk is. Energiebeheer Nederland (EBN) heeft de driehoek Bilthoven-Zeist-Driebergen geselecteerd voor de eerste onderzoeksboring in Nederland. Tulip Energy heeft flinke stappen gezet op weg naar een commerciële boring in de stad Amersfoort. Verder zijn er in de provincie Utrecht twee gebieden waarvoor in 2021 nieuwe opsporingsvergunningen zijn aangevraagd, te weten Amsterdam-Amstelveen en Kudelstaart. Beide bevinden zich aan de noordwestelijke rand van de provincie Utrecht. Ten slotte hebben wij een procesregisseur beschikbaar gesteld om de kansrijkheid van de plannen van vergunninghouder Larderel Energy in de regio Amersfoort te beoordelen, de gemeenten te ondersteunen bij geothermie en om te komen tot een gezamenlijk door alle partijen gedragen realistisch plan voor de toekomst van aardwarmte in deze regio. Dit traject wordt begin 2022 afgerond.
In 2021 hebben wij een onderzoek uitgezet naar de haalbaarheid van grootschalige aquathermie. Dit onderzoek is inmiddels afgerond en is gedeeld met de betrokken gemeenten. Het blijkt dat er kansen zijn voor grootschalige aquathermie bij Bunschoten (Eemmeer als bron) en Nieuwegein (de Lek als bron). In hoeverre aquathermie op kleine schaal haalbaar is in de provincie is nog niet bekend; dit zal van geval tot geval moeten worden onderzocht. Wel zijn er al enkele kleinschalige initiatieven gestart die door ons worden ondersteund in onder andere Utrecht (wijk Oog-in-Al), Baarn (wijk Eemland-Noord), Houten (Amersterdam-Rijnkanaal als warmtebron), Amersfoort (RWZI als bron) en De Bilt (verduurzaming wijk Brandenburg).
Ter ondersteuning van de drie Utrechtse RES-regio’s zijn aanvullend aan aardwarmte eveneens lokale kansenkaarten opgesteld voor de technieken warmtekoudeopslag (WKO), biogas en aquathermie. In 2022 volgen nog kaarten voor zonthermie. Deze kaarten helpen de gemeenten om te bepalen of toepassing van deze technieken al dan niet mogelijk is bij de uitwerking van wijkuitvoeringsplannen. Daarbij is rekening gehouden met andere provinciale belangen als drinkwaterwinning en natuurbescherming.
Beoogd resultaat 2021 | Status | Toelichting | |
|---|---|---|---|
Afronden van het onderzoek naar aanwezige bodemwarmte (SCAN-programma geothermie) en verwerken van de uitkomsten in onder meer Provinciaal beleid en informatiesystemen. |
| Het SCAN-traject is afgerond en heeft geleid tot een gedetailleerde potentiekaart voor diepe aardwarmte. De data zijn opgenomen in het GIS-systeem van de provincie. | |
Resultaten van het onderzoek aangaande beschikbaarheid en toepassing biomassa in de provincie Utrecht, verwerken in RO beleid |
| Op basis van het onderzoek zijn in de Omgevingsvisie en -verordening strikte randvoorwaarden opgenomen die van toepassing zijn op de inzet van houtachtige biomassa. Deze voorwaarden hebben betrekking op de herkomst, duurzaamheid, luchtkwaliteit, CO2-emissiereductie en vestigingsplaats. | |
Opstellen van de overkoepelende provinciale warmtevisie met kansenkaarten (GIS) voor onder meer aquathermie, duurzame biomassa, biogas, zon-thermisch en wamte/koude opslag (WKO). |
| Grotendeels afgerond. Kansenkaarten zijn inmiddels gereed voor aquathermie, aardwarmte, biogas en warmtekoudeopslag (WKO). Zonthermie volgt in 2022. | |
Technische haalbaarheid onderzoeken, in samenwerking met het ICO, van de inzet van kleinschalige geothermie als separaat onderdeel van de warmtevisie voor het verduurzamen van de bestaande warmtenetwerken. |
| Op basis van aanvullend seismisch onderzoek is besloten project GOUD (Ultradiepe Geothermie Oost Utrecht Duurzaam) te beëindigen. Ook het project LEAN (diepe geothermie, Nieuwegein) wordt voorlopig niet gerealiseerd. De reden is dat meer tijd nodig is dan past | |
Ondersteunen van projecten voor duurzame warmtewinning zoals LEAN. |
| We hebben meerdere trajecten (financieel) ondersteund waaronder o.a. Utrecht Science Park (WKO), Oog-in-Al (TEO), Amersfoort (de Warmtemaatschappij Amersfoort en Warmtebedrijf Amersfoort) en De Bilt (kleinschalig warmtenet met RWZI als bron). Aanvullend zijn twee relatief kleine studies naar de kansen voor riothermie (warmte uit rioolwater) gesubsidieerd (Wijk bij Duurstede en de Utrechtse Heuvelrug). | |
Plan van aanpak implementatie nieuwe warmtewet gereed en uitvoering gestart. |
| De nieuwe landelijke warmtewet van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) is nog in wording. | |
