Programma 3. Bodem, water en milieu

Beleidsdoelen

Uitvoeringsprogramma drinkwater   
In 2019 zijn we samen met de gebiedspartners begonnen met het formuleren van maatregelen voor de aanpak van de (KRW)doelen die we nog moeten realiseren. Deze maatregelen leggen we in 2021 vast (zie ook onder 3.2.1). Aanvullend hierop maken we een uitvoeringsprogramma drinkwater samen met gemeenten, drinkwaterbedrijven, waterschappen en omgevingsdiensten. Hierin staan concretere maatregelen die de winning van drinkwater duurzaam beschermen en de drinkwatervoorziening duurzaam veiligstellen. Eén van deze maatregelen geeft invulling aan onze veranderende rol door het wegvallen van de Wet bodembescherming.  

Handreiking grondwaterbescherming in Omgevingsplannen   
In 2022 treden de Omgevingswet en de provinciale Omgevingsverordening in werking. We hebben in 2015 een handreiking opgesteld (geactualiseerd in 2018), die beschrijft met welke methodiek we risico’s van ruimtelijke ontwikkelingen beoordelen. De handreiking bevat vuistregels voor de manier waarop we de bescherming van het waterwinbelang in bestemmingsplannen opnemen. Deze handreiking passen we aan op de nieuwe (interim-)Omgevingsverordening en Bodem en Water Programma.  

Programma Uitvoering Bodemconvenant (2016-2020)   
Aan het begin van 2021 was de reserve van het programma bodemsanering (binnen programma 3, beleidsdoel 3.3 het bodem- en grondwatersysteem is schoon en robuust) € 9,261 miljoen. Voor 2021 is er door het Rijk voor de aanpak van spoedlocaties en apparaatskosten éénmalig een bedrag van € 738.000,- beschikbaar gesteld.  
 
De verwachte uitgaven bedroegen € 6,574 miljoen maar zijn lager dan begroot. Dit hangt onder andere samen met de bijdrage aan de Nedereindse plas  (€ 1,6 miljoen, zoals beschreven in het in oktober 2021 aangenomen statenvoorstel hierover) die pas na 2021 gepland staat. Er resteert aan het einde van 2021 dus een bedrag van  € 6,2 miljoen in de reserve Bodemsanering. Voor een bedrag van €3.249.603,- zijn hiervoor al juridische (doorlopende) verplichtingen aangegaan. Gedeputeerde Staten hebben op 14 december 2021 besloten om het Programma Bodemsanering in verband met uitstel van de Omgevingswet met een jaar te verlengen tot eind 2022 Het bedrag in de reserve zal hiervoor worden aangewend. Eind 2022 zal dan een evaluatie van het programma 2016-2022 plaatsvinden. 
   
Daarnaast hebben wij op grond van een Specifieke Uitkering Bodem overbruggingsjaar 2021 van het Rijk voor een drietal projecten in totaal € 3.637.611,- ontvangen. Deze gelden zijn gelabeld voor deze drie projecten: diffuus lood De Ronde Venen, een project in Woerden en onderzoek naar PFAS verdachte locaties en worden de komende drie jaar uitgegeven. 

Financieringsconstructie 2022-2026  
Bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet worden 323 gemeenten bevoegd gezag van een deel van de bodemtaken die nu nog bij de provincies liggen. Dit zijn grotendeels Vergunning Toezicht en Handhaving (VTH) taken die op grond van een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) verplicht worden uitgevoerd door Omgevingsdiensten. Er zal landelijk naar verwachting op korte termijn worden afgesproken dat de provincies en de 29 gemeenten die al bevoegd gezag Wet Bodembescherming (Wbb) zijn, hun financiële bijdragen continueren aan de Omgevingsdiensten. Zij ontvangen die uit Rijksbijdragen voor het uitvoeren van de VTH-taken bodem. Deze afspraken gaan in op 1 januari 2023 en gelden voor 5 jaar. Rijk, IPO en VNG monitoren samen het verloop van deze afspraken. In het 2e kwartaal van 2026 worden er afspraken gemaakt over de uitvoering van de bevoegd gezag rol van deze gemeenten op het terrein van de VTH-taken bodem, met ingang van 2027. Omdat veel provincies, net als de provincie Utrecht, voor meer uren opdracht geven aan de Omgevingsdiensten dan zij aan apparaatskosten ontvangen, zal er het voorbehoud worden gemaakt dat het Rijk verantwoordelijk blijft voor financiële tekorten in de apparaatskosten VTH. In de loop van 2022 zullen wij samen met gemeenten, omgevingsdiensten en waterschappen een plan van aanpak maken hoe er met betrekking tot bodemtaken een gewenste dienstverlening onder de Omgevingswet kan worden bereikt. 

Behoud en versterken van aardkundige waarde   
Aardkundige waarden zijn die onderdelen van het landschap die iets vertellen over de natuurlijke ontstaanswijze van het gebied. Ze vertellen het verhaal over het ontstaan van de provincie en bieden unieke belevingswaarde. We beschermen deze aardkundige waarden en wijzen aardkundige monumenten aan: aardkundige waarden die zeer bijzonder zijn. We maken ze beleefbaar voor inwoners en bezoekers en benoemen de komende jaren nieuwe aardkundige monumenten, in overleg met grondeigenaren. 

 

Beoogd resultaat 2021

Status  

Toelichting

Er is een uitvoeringsprogramma drinkwater vastgesteld voor alle 25 kwetsbare en niet-kwetsbare winningen.

GS heeft op 26 januari 2021 het uitvoeringsprogramma drinkwater 2021-2027 vastgesteld

Handreiking grondwaterbescherming in Omgevingsplannen is opgesteld. 

De handreiking grondwaterbescherming is opgesplitst in twee delen. Deel 1 geeft een toelichting op de door PS vastgestelde interim-Omgevingsverordening. Deel 2 stellen we in 2022 vast. Deel 2 geeft een toelichting op de regels van de, nog door PS vast te stellen, Omgevingsverordening

Uitvoering van het Provinciaal Uitvoeringsprogramma Bodemconvenant 2016-2021. Dit betreft onder andere het uitvoeren van een aantal omvangrijke langjarige saneringen, afronden van de 42 resterende spoedlocaties (locaties met risico’s), uitvoering van de subsidieregelingen voor gemeenten en particulieren en de aanpak (door gemeenten) van diffuus verontreinigde gebieden (zoals lood en PFAS). 

- Uitvoering bodemsaneringen spoedlocaties (dat wil zeggen locaties met risico's voor mens, plant, dier of verspreiding). Er zijn enkele saneringen afgerond en er zijn nog enkele saneringen in uitvoering. 
- Monitoring voortgang aanpak spoedlocaties en rapportage aan het Rijk. Op 1 oktober jongstleden is de actuele lijst met spoedlocaties aan het Rijk geleverd.  
- Gebiedsgericht grondwaterbeheer (onder andere in Woerden). Na een intensief begeleidingstraject is de verwachting dat binnen enkele maanden het gebiedsplan Woerden door de gemeente zal worden ingediend. 
- Warme overdracht van taken richting gemeenten in aanloop naar de Omgevingswet. De omgevingsdiensten en gemeenten zijn de afgelopen jaren intensief begeleid om hen voor te bereiden op hun bodemtaken onder de Omgevingswet. Er is gezamenlijk uitvoeringsbeleid opgesteld die doorwerking kan hebben naar de verschillende Omgevingswet instrumenten. Denk hierbij aan Provinciale verordening, Omgevingsplan gemeenten of waterschapsverordening. We werken toe naar het gezamenlijk (digitaal) ontsluiten van alle bodeminformatie (zoals bodemonderzoeken) en we werken de samenwerking concreet uit (bijvoorbeeld werkprocessen, regels in de provinciale verordening, ondersteunen van gemeenten bij het opstellen van omgevingsplannen ten aanzien van bodem enzovoorts). 
- Diffuse verontreinigingen, zoals lood in historische ophooglagen (toemaakdek). Er is een handelingskader voor diffuus lood vastgesteld. Wij hebben binnen de Provincie Utrecht alle kinderspeelplaatsen onderzocht. In enkele gevallen waren er maatregelen nodig die inmiddels uitgevoerd zijn. Met de gemeente De Ronde Venen is een intensieve aanpak voor diffuus lood gestart. Wij hebben in nauwe samenwerking in een pilot 124 particuliere tuinen laten onderzoeken. Hieruit bleek dat in 3-4% van de tuinen gerichte maatregelen nodig zijn. Met de 2,8 miljoen euro die het Rijk beschikbaar heeft gesteld, zullen wij die samen met de gemeente gaan aanpakken. 
- Nieuwe bedreigingen, zoals PFAS. Voor verontreinigingen met PFAS is een beleidskader vastgesteld. Binnenkort zal gestart worden met de uitvoering van het onderzoek naar aandachtslocaties voor PFAS.

Een nieuw aardkundig monument is benoemd.

Het accent van de inzet op het gebied van aardkundige waarde is in 2021 komen te liggen op de voorbereiding van de besluitvorming over het geoparkinitiatief (zie motie 18, PS 10 maart 2021). Er is daarom geen nieuw aardkundig monument benoemd. 

Deze pagina is gebouwd op 05/24/2022 15:21:08 met de export van 05/24/2022 14:35:59